Harput Havzası’nda yetişmiş, âlim, müellif ve mutasavvıflardan bazılarının kısaca hayat hikayeleri ile birlikte dilden dile dolaşan ve Harput Havzası’nı ilgilendiren ilginç anekdot, olay ve menkıbelerini sizlerle paylaşmaya devam ediyorum.

Bunlardan biri de; âlim, müellif, muallim ve hattatlarından Hacı İbrahim Lebib b. Ömer el Harputî’dir.

İbrahim Lebib Efendi hakkında kısaca bilgiler verdikten sonra merhum İshak Sunguroğlu’nun bizlere aktardığı O’nun dilden dile dolaşan nükte dolu ilginç bir menkıbesini sizlerle paylaşmak istiyorum.

İbrahim Lebib el-Harputî

İbrahim Lebib,  Harputlu Hacı Ömer’in oğludur. 1839 tarihinde Harput’ta doğmuştur. Ailesine “Kör Haliloğulları” denilirdi. Harput’un yetiştirdiği büyük âlimlerden biri olup ilmiyle, ahlakiyle şöhret bulmuş, herkesin sevgi ve hürmetini kazanmış bir zattı. Çok uzun boylu olduğu için kendisine “Uzun İbrahim Efendi” denilirdi.

Harput Havzası’nda yetişmiş, âlim, müellif ve mutasavvıflardan bazılarının kısaca hayat hikayeleri ile birlikte dilden dile dolaşan ve Harput Havzası’nı ilgilendiren ilginç anekdot, olay ve menkıbelerini sizlerle bazen paylaşmak istiyorum.

Bunlardan ilki Harput’un yetiştirmiş olduğu büyük âlim, müellif ve mutasavvıflarından Abdulhamid Hamdi Efendi hakkında kısaca bilgiler verip, O’nun dilden dile dolaşan ve tüm Harput havalisini ilgilendiren ilginç bir menkıbesini sizlerle paylaşmak istiyorum.

Abdulhamid Hamdi el-Harputî

 Meşhur âlimlerden Kaside-i Bürde Şârihi Efendizâde Harpûtî Ömer Naimî Efendi’nin küçük oğlu olan Abdulhamid Hamdi Efendi, 12 Nisan 1830 yılında Harput’ta doğdu.

geçen haftadan devan…

Ergan Kayak Merkezi

Daha önce ifade etmiştim.

“Erzincan; Keşiş ve Munzur sıra dağları arasındaki platoya sıkışmış bir can şehir.”

Kuzeyinde Keşiş Dağları, güneyinde ise Munzur Dağları…

Yine Sayın Mehmet Parmaksızoğlu ve eşinin refakatinde eşimle birlikte şehir merkezine 12 km. mesafede ve 2.790 m yükseklikteki Ergan Kayak Merkezine arabayla tırmanmaya başladık. Ulaşım çift şerit, sıcak beton asfalt ve refüj aydınlatmalı çok rahat bir yol ile sağlanmakta. Tırmandıkça Erzincan ve adeta zümrüt yeşiline boyanmış Erzincan Ovası’nın manzarası bir harika. Bulutlar bile ayaklarımızın altında kalmıştı.

geçen haftadan devan…

Erzincan

Nihayet Can Erzincan’dayız.

Erzincan il sınırı levhası bilgi tabelasına baktığımız zaman merak ettiğimiz nüfus ve rakım bilgilerini göremedik. Çünkü Türkiye genelinde bu bilgiler il ve ilçe sınırı levhalarından kaldırılmıştı. Oysa bir ilçe ve il sınırına geldiğimiz zaman o il ve ilçenin nüfus ve rakımını öğrenerek hem merakımızı giderir hem de bilgilenirdik.

Kaldırılma gerekçelerine baktığımız zaman çok komik. Güya “büyük masrafı engellemek” için kaldırılmış. Oysa levhalarda değişecek olan sadece nüfusu belirten rakamlardı. Tasarrufmuş!..  

Can Şehir; Erzincan…

Ülkemizde gidemediğim üç-beş şehirden biriydi can Erzincan.

Bir türlü kısmet olmamıştı.

Eşimle birlikte 10-11 Haziranda gitmek, görmek ve gezmek nasip oldu.

Yolculuğumuzun gidiş güzergâhı; Elazığ - Pertek - Tunceli - Pülümür ve Erzincan,

Yolculuğumuzun dönüş güzergâhı ise; Erzincan - Kemah - İliç - Kemaliye - Keban ve Elazığ olacaktı.

Yani tam bir daire çizecektik.

geçen haftadan devam…

Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde Harput ile ilgili ilginç bilgileri siz okuyucularımla paylaşmaya devam ediyorum.

Acaip ve Garip Sırlı Hikmet

Harput şehrinin kıblesi tarafındaki bağlar içinde yalçın kayalarda büyük mağaralar vardır. Orada Temmuz ayı olunca akan sular donup buz olur. 

geçen haftadan devam…

Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde Harput ile ilgili bilgileri siz okuyucularımla paylaşmaya devam edelim.

Seçkin Saraylar

Evvela kalede Münzirzade Sarayı ve Kösezade Sarayı [bulunmaktadır].

Harput Camilerinin Anlatılması

a) İçkale Camii minaresizdir.

Evliya Çelebi’nin Seyahatnames’inde Palu ile ilgili bilgileri derleyerek siz değerli okuyucularımla paylaşmıştım.

Bu yazı dizimizde de Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde Harput ile ilgili bilgileri siz okuyucularımla paylaşmak istiyorum.

Seyyit Ali Kahraman ve Yücel Dağlı’nın hazırladığı “Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi” kitaplarının 1/1, 3/1, 3/2 ve 4/1 ciltlerinde Harput’tan bahsedilmektedir. 

Harput ile ilgili bu bilgileri siz değerli okuyucularım için derlemeye çalıştım.

Evliya Çelebi, 1649 tarihinde Şam’dan Rum diyarına yaptığı seyahatinde Harput’a uğrar. Bu seyahati Arapgir - Harput - Palu güzergâhı olarak devam eder.

geçen haftadan devam…

Ab-ı Hayat Suyu

“Palu Kalesi ensesinde bağın ardında İrem Bağı gibi bir köydür ki bu beldeye Allah’ın hediyesi bir mesire yeridir.

Bu yerlerde tanınmış ve bilinen bir mesire yeri, dinlenme yeri ve ağaçlık bir mekândır. Öyle gölgelik ve yeşilliktir ki bütün Palu beyleri ve diğer yerlerin beyleri orada dinlenip eğlenirler. Bu İrem gibi köy, Palu beylerinin hassıdır.

Evliya Çelebi’nin Palu Kalesi’ne verdiği “Kahkaha Kalesi” ismini geçen üç yazımıza başlık yapmıştık.

Evliya Çelebi (1611-1685), 17. yüzyılın önde gelen seyyahlarından ve az sayıdaki 17. yüzyıl nesir yazarlarındandır. Elli yılı aşkın süreyle Avrupa, Batı Asya ve Mısır topraklarını gezmiş, gördüklerini de “Seyahatname” adlı 10 ciltlik eserinde toplamıştır.

Evliya Çelebi, 1630 yılından 1681 yılına kadar sürecek olan 50 yılı aşkın bir seyahat hayatı yaşadı. Gezdiği yerler arasında o zamanki Osmanlı İmparatorluğu sınırları içerisinde yer alan hemen hemen bütün yerler vardı.

1649 ve 1655 tarihlerinde Doğu Anadolu Bölgesi, Irak ve İran seyahatlerinde Palu’ya iki defa uğramıştır.